مرکب، دوات و لیقه
مرکب خوشنويسى، مرکب مخصوصى است که معمولا به صورت سنتى ساخته مى‌شود و انواع ديگر آن و جوهر خود نويس براى مصرف خوشنويسى مناسبنيست. مرکب، ترکیب پیچیده‌ای از حلال‌ها، رنگ‌دانه‌ها، رزین‌ها، روان‌کننده‌هاو دیگر عناصر است. مرکب خوشنويسى به دو صورت مايع و خشک وجود دارد. مرکب خشک را تا مدت ها مى توان نگهدارى کرد. براى استفاده از مرکب خشکابتدا آن را در مقدار مناسبی آب جوشيده سرد شده حل مى‌کنند. از آب مقطر و گلاب نيز استفاده مى‌شود. بعد از اين که کاملا حل شد، به وسيله پارچه‌اى آن را صاف مى‌کنند.
مرکب براى آن که آماده نوشتن گردد، در ظرفى ريخته مى‌شود بنام دوات. دوات مى‌تواند از جنس شيشه يا پلاستيک يا چينى باشد، دوات نبايد زياد کوچک يا بزرگ باشد و دهانه آن بايد گشاد و عمق آن تقريبا کم باشد. اين ظرف بايد درى محکم و غيرقابل نفوذ داشته باشد.
ليقه مقدارى نخ ابريشم طبيعى يا مصنوعى است، که داخل دوات قرار مى‌دهند و روى آن مرکب مى‌ريزند. ليقه از ريختن مرکب جلوگيرى مى‌کند و خاصيت مهم آن تنظيم مقدار مرکب روى قلم در هنگام نوشتن است. از پنبه و اسفنج براى اين کار نبايد استفاده کرد.
کاغذ
هر نوع کاغذى مناسبخوشنويسى نيست. کاغذهاى ناصاف و ناهموار باعث سايش نوک قلم نى مى‌شود و مناسبنيست. براى خوشنويسى بايد از کاغذهاى نرم و لغزنده مثل کاغذهاى گلاسه و نيمه گلاسه استفاده شود.
قلم
قلم مهم ترين ابزار نوشتن است. گفته مى‌شود قبل از تراشيدن، به آن نى مى‌گويند و بعد از تراشيدن، قلم گفته مى‌شود. بهترين نوع قلم نى که براى نوشتن مناسباست، قلم دزفولى است. اين نى از نيزارهاى جنوب کشور و در منطقهٔ خوزستان و دزفول بدست مى‌آيد. قلم خود بايد سرخ مايل به قهوه‌‌اى سوخته باشد و به عبارت ديگر سرخ و سفيد باشد و سياه، زرد يا خاکسترى نباشد. گره و پيچ نداشته باشد، زياد کوتاه يا بلند نباشد. محکم باشد و گوشت داخل قلم سفيد باشد.
اگر قلم خوب تراشيده شود، نوشتن آن آسان مى‌گردد. در تراش قلم، ابتدا روى قلم را بر مى‌دارند که بهتر است از طرف رويش آن باشد و تا حدى برداشته مى‌شود که به قسمت سخت نزديک پوست قلم برسد. سپس پهلوهاى قلم تراشيده مى‌شود. ميدان قلم نبايد زياد بلند يا کوتاه باشد. بهترين حد به اندازه قطر قلم است. بعد دم قلم را شکاف کوچکى مى‌دهند که فاق گفته مى‌شود و بعد عمل قط زدن انجام مى‌شود که زدن سرقلم است، با زاويه مناسب و توسط فشار دست بر پشت قلمتراش. در قلم‌هاى درشت تر پشت قلم نيز برداشته مى‌شود، که اين مرحله قبل از قط زدن انجام مى‌گيرد.
قلم تراش
اگر قلمتراش کند باشد، قلم ضايع خواهد شد. بهتر است قلمتراش براى برداشتن ميدان قلم و قط زدن پهن و محکم باشد و براى خالى کردن پهلوهاى قلم باريک باشد.
قط زن
قط زن، معمولا از چوب سخت و استخوان مانند آبنوس و عاج ساخته مى‌شود و اگر از جنس شاخ باشد بهتر است. قط زن بايد صاف و تقريبا سخت باشد. امروزه از نيکائوچو و نظاير آن استفاده مى‌شود.